วัดจอมเพชร (
ลาว: ວັດຈອມເພັດ) เป็นวัดร้างตั้งอยู่ที่
เมืองจอมเพชร แขวงหลวงพระบาง ประเทศลาว ตั่งอยู่บนยอดภูเพชร ทางทิศเหนือของบ้านเชียงแมน ห่างจาก
เมืองหลวงพระบางประมาณ 3 กิโลเมตร สามารถมองเห็นทัศนียภาพของ
แม่น้ำโขงและเมืองหลวงพระบางวัดจอมเพชรสร้างเมื่อ พ.ศ. 2431 (ค.ศ. 1888)
[1] สร้างและบูรณะโดยช่างฝีมือชาวลาวและช่างฝีมือชาวไทย อีกตำนานเล่าว่า มีการแข่งขันระหว่างผู้ชายกับผู้หญิงในการสร้างวัดว่าวัดผู้ใดจะสร้างกันเสร็จก่อน ฝ่ายหญิงสร้าง
วัดเพียวัดและธาตุวัดจอมเพชร ส่วนฝ่ายชายสร้าง
วัดสีพรม เนื่องจากฝ่ายหญิงล้วงความลับของฝ่ายชายได้ จึงทำให้สร้างวัดได้เสร็จก่อน นักเขียนสารคดีบางคนกล่าวว่า วัดนี้สร้างในสมัยรัชกาล
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ครั้งที่หลวงพระบางยังอยู่ใต้การปกครองของประเทศสยาม โดยกองทัพสยามครั้งที่ยกพลมาปราบ
จีนฮ่อ โดยการนำของ
เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต)[2]อุโบสถที่ตั้งอยู่หน้าพระธาตุสร้างตามแบบสถาปัตยกรรมอยุธยาตอนปลาย ฐานอุโบสถแอ่นโค้งแบบท้องเรือสำเภาอันเป็นรูปแบบที่นิยมในสมัยอยุธยาตอนปลาย ผนังด้านมีภาพจิตรกรรมแบบจีนและไทย หลังอุโบสถมี
เจดีย์คู่ เป็นเจดีย์ทรงระฆังในผังกลม เหลือเพียงโกลนอิฐ ปูนที่ฉาบไว้ชำรุดเป็นส่วนใหญ่ ส่วนฐานสูง ซ้อนชั้นลดหลั่นกัน 5 ชั้น ฐานเขียนมี 2–3 ชั้น จากนั้นเป็นบัวหงายซึ่งประกบกับบัวคว่ำ ต่อด้วยท้องไม้ซึ่งซ้อนกัน 5 ชั้น องค์เจดีย์มีขนาดเล็กและยืดสูง ส่วนยอดไม่ปรากฏการทำบัลลังก์ มียอดเป็นลักษณะคล้ายบัวคลุ่มเถาและต่อด้วยปลียอด
[3]